Home / Refugees Welcome. Osoby artystyczne na rzecz osób z doświadczeniem migracji i uchodźstwa
Natalia Jakoniuk

Zapraszamy Was na ósmą edycję wystawy i aukcji charytatywnej „Refugees Welcome. Osoby artystyczne na rzecz osób z doświadczeniem migracji i uchodźstwa”. Wystawa przedaukcyjna jest pierwszą ekspozycją w budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie / Museum of Modern Art in Warsaw po dwutygodniowym festiwalu otwarcia w październiku minionego roku.

W drodze

Tekst kuratorski Jagny Lewandowskiej

Tekst do katalogu Refugees Welcome – wystawy i aukcji, na które już po raz ósmy zapraszamy wraz z Fundacją Ocalenie – powstaje w pierwszej połowie listopada 2024 roku. Do rozpoczęcia wydarzenia pozostały jeszcze dwa miesiące, a temperatura już dziś spadła do zera i pojawił się pierwszy śnieg. Patrzę na intrygujący obraz Kateryny Łysowenko zatytułowany Migrant Swans [Wędrowne (lub migrujące) łabędzie], który artystka podarowała na styczniową licytację. Tytułowe ptaki siedzą w przedziale kolejowym obok człowieka o zatartych rysach twarzy. Ich czarne, prawie ludzkie nogi opadają z siedzeń, a za oknem pociągu nie ma nic poza niebieskim niebem. Nie wszystkie łabędzie migrują, ale wiele z nich rokrocznie szuka bezpiecznego schronienia przy zbiornikach wodnych, których nie skuł lód – w zachodniej i południowej Europie. Przyroda od zawsze jest w ciągłym ruchu.

Według raportu Przejścia nie ma. Śmierć osób migranckich na granicy Unii Europejskiej z Białorusią pod redakcją Alicji Palęckiej „od początku kryzysu humanitarnego (…) w 2021 roku do końca marca 2024 udokumentowano śmierć 116 osób na granicy w czterech krajach (Białoruś, Łotwa, Litwa i Polska), a same osoby migranckie zgłosiły działaczkom w swoich świadectwach co najmniej 26 kolejnych śmierci”. Boję się pomyśleć, jak te statystyki wyglądają teraz i jak będą wyglądać w styczniu 2025 roku, kiedy w przygranicznych lasach, na skutek hipotermii i wycieńczenia, będących często wynikiem wielokrotnych push-backów, ucierpi z pewnością jeszcze więcej osób w drodze.

Ocalenie tylko w ubiegłym roku wsparło 15 000 osób migranckich i uchodźczych ze wszystkich stron świata. Sytuacja na granicy polsko-białoruskiej wcale się nie poprawia, do Unii Europejskiej przybywa coraz więcej osób potrzebujących wsparcia, a mobilizacja społeczna po wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie niestety słabnie. Fundacja odnotowuje coraz mniejszą liczbę darczyńców i była zmuszona zamknąć w tym roku swoje oddziały w Łodzi i Łomży.

Tegoroczna wystawa przedaukcyjna to pierwsza ekspozycja w budynku MSN-u, oddanym publiczności po dwutygodniowym festiwalu otwarcia w październiku. Ta edycja aukcji nie ma rozmachu znanego z poprzednich lat, kiedy to co roku zwiększała się liczba uczestniczących w niej artystek i artystów. Nauczone i nauczeni doświadczeniem, wraz z Fundacją Ocalenie oraz Towarzystwem Przyjaciół Muzeum Sztuki Nowoczesnej, mierzymy siły na zamiary. Nie bijemy rekordów sprzedaży, ale dzięki hojnym darowiznom osób artystycznych, chcemy skupić się raczej na systematycznym, stałym podtrzymywaniu i wspieraniu działań, które odbywają się po cichu, ale często stanowią o czyimś być lub nie być.

Na wystawie można obejrzeć prace między innymi: Jana Dobkowskiego, Dominiki Kowyni, Jarosława Flicińskiego, Marioli Przyjemskiej czy Joanny Piotrowskiej. W górnych galeriach MSN-u trwa instalacja wystawy kolekcji, która rozpocznie się w lutym 2025 roku. Tuż obok sali, w której teraz pokazujemy przekazane przez artystki i artystów dzieła, będzie prezentowana instalacja z kolekcji Muzeum autorstwa Sandry Mujingi– twórczyni pochodzącej z Demokratycznej Republiki Konga. Swoją formą rzeźba ta przypomina konstrukcję nomadycznego, lekkiego schronienia używanego przez ludzi będących w drodze. Mamy ogromną nadzieję, że dzięki Państwa wsparciu ta droga dla wielu osób będzie miała szczęśliwy finał.

Refugees Welcome
Osoby artystyczne na rzecz osób z doświadczeniem migracji i uchodźstwa 

Wystawa: 10–19.01.2025
Aukcja: 19.01.2025, godz. 16:00 (rejestracja dla licytujących od godz. 15:00)

Kuratorka wystawy: Jagna Lewandowska

Osoby Artystyczne:

Alicja Bielawska
Yuriy Biley
Bownik
Martyna Czech
Jan Dobkowski
Edward Dwurnik
Pola Dwurnik
Jarosław Fliciński
Weronika Gęsicka
Agata Grzybowska
Piotr Janas
Magdalena Karpińska
Dominika Kowynia
Zbigniew Libera
Kateryna Łysowenko
Marcin Maciejowski
Rafał Milach
Jan Mioduszewski
Jarosław Modzelewski
Open Group (Yuriy Biley, Pavlo Kovach, Stanislav Turina, Anton Varga)
Anna Panek
Joanna Piotrowska
Mariola Przyjemska
Karol Radziszewski
Maryna Sakowska
Wilhelm Sasnal
Mikołaj Sobczak
Marek Sobczyk
Monika Sosnowska
Radosław Szlaga
Sophie Thun